VWO5 - periode C - zwart

Primaire gegevens

Griet Op de Beeck, Vele hemels boven de zevende. Uitgeverij Prometheus. Amsterdam 2013.

Samenvatting

Er zijn vijf vertellers in de ik-vorm die allemaal een deel van het verhaal vertellen.
Lou is het twaalfjarige meisje dat er op school niet helemaal bij hoort. Vooral de verschrikkelijke Vanessa zit haar dwars. Het gaat wat beter als ze Vanessa bij het shoppen betrapt op diefstal. Ze krijgt dan meer macht op het meisje die haar ineens in de buurt wil hebben. Lou spreekt steeds over de ramp die zich voltrokken heeft, maar als lezer weet je nog niet wat daarmee wordt bedoeld. Lou wordt uitgenodigd op een schoolfeest, maar ze ziet dan dat Vanessa haar vriendje Menno in haar macht heeft. Ze besluit de volgende dag te spijbelen en dat valt op. Dan besluit Lou een boekje over Vanessa open te doen op school en het meisje wordt opgepakt. Lou vreest wraak en gaat naar een andere school.  Daar heeft ze al meteen een nieuw vriendinnetje June.

Lou's moeder, Elsie, heeft niet zo'n goed huwelijk met Walter. Ze is heel knap, volgens de omgeving. Ze ziet wat in de artiest Casper en na een eerste afspraak gaan ze helemaal los in bed. Elsie krijgt een revival. Toch speelt ze af en toe het spelletje hard-to-get. Casper vindt dat verschrikkelijk. Eva geeft Elsie aan dat ze voor zichzelf moet kiezen. Na de dood van Eva kiest Elsie dan ook voor Casper. Ze laat haar gezin in de steek.

Haar jongere zus Eva heeft het wat minder goed getroffen. Ze is naarstig op zoek naar een relatie, maar omdat ze er niet zo goed uitziet en dik is, gaat dan niet lukken. In de gevangenis waar ze werkt, ontmoet ze een jonge gedetineerde maar van haar baas mag ze daar niets mee. Ze moet wachten totdat hij vrij komt. Ze ontmoeten elkaar een keer, maar daarna is ook die relatie met de jongere man over.
Als ze een internetdate heeft met een op het oog keurige man ontpopt die zich als een liefhebber van sado-masochisme maar Eva heeft  van "50 tinten grijs "  geen hoge pet op. De man is daarna verschrikkelijk bruut. 
Het leven is voor Eva die altijd klaar staat om anderen te helpen niet gemakkelijk. Ze besluit dan ook om van een appartementencomplex van 80 verdiepingen hoog te springen. 

Hun beider vader Jos heeft een restaurant, maar kan zelf niet van de drank afblijven. Zijn vrouw Jeanne is geen gezellige tante, dus kan drank uitkomst bieden. Hij hoort al aan het begin dat zijn toch al niet voor het geluk geboren broer Karel aan kanker zal overlijden. Hij  loopt met een geheim rond. Hij heeft namelijk zijn neefje Victor per ongeluk tot kasplantje gereduceerd, maar niemand in de familie weet dat hij toen dronken achter het stuur zat. Hij heeft daarna de financiën voor zijn broer en neefje goed geregeld. Karel sterft, de begrafenis is een sof en dronken als Jos is, scheldt hij de vrouw van Karel ook nog eens uit. Als Eva sterft heeft Jos veel verdriet.

Casper is de laatste verteller: hij is kunstenaar en helemaal gek op Eva. Zijn vrouw Merel  laat hem nogal vrij. Hij heeft een zoon Willem,
Onbeholpen banen de personages zich een weg door het leven, voortdurend in strijd met de wereld en zichzelf. Allemaal op zoek naar een vorm van geluk, erkenning of wat dies meer zij. Casper en Elsie ontmoeten elkaar en hebben een geweldige seksuele relatie. Toch is hij vertwijfeld over de houding van Elsie. Maar hij is aan het einde erg blij dat ze bij hem wil komen wonen.
https://www.scholieren.com/verslag/boekverslag-nederlands-vele-hemels-boven-de-zevende-door-griet-op-de-beeck-101515

Verhaalanalyse

Titelverklaring
De titel komt voor in het boek. ‘Hoe het dat voelde, toen ik voor de eerste keer een jongen had gekust, dat wou ze weten. ‘Dat was fantastisch’, zei ik ‘vele hemels boven de zevende.’’
De titel is afgeleid van het gezegde: in de zevende hemel zijn. Hiermee verwijst het boek naar het geluk en verbintenis van zulke momenten. Ook staan alle vijf de mensen in het boek met elkaar in contact en zijn verbonden.

Motto
Er zijn twee motto’s van het boek:

Reis ver
Drink wijn
Denk na
Lach hard
Duik diep
Kom terug
- Spinvis

Perhaps when we find ourselves wanting everything,
It is because we are dangerously near to wanting nothing.
- Sylvia Plath

Het zijn beide zorgvuldig uitgekozen motto’s. In het eerste gedicht gaat het over het leven in het algemeen en dat je er van moet genieten. Dit is iets waar alle personages in het boek lastig mee omgaan. Ook in Eva’s afscheidsbrief vraagt ze aan haar dierbaren om van het leven te genieten. Het tweede motto slaat denk ik op Eva. Ze is ontevreden met zichzelf en wilt graag veranderen, maar dat lukt niet.

Thema
Er is een duidelijk thema in het boek: de zin van het leven. Alle personages worstelen in het vinden van geluk en de zin van het leven. Ze vragen zich af hoe ze moeten leven en hoe ze geluk kunnen vinden.

Motieven
Er zitten een aantal voorkomende motieven in het boek. De eerste is zelfmoord. Eerst doet Elsie een zelfmoordpoging door met haar ogen dicht te rijden, wat uiteindelijk niet lukt. Ook pleegt Eva zelfmoord. De personages in het boek hebben hier allemaal verdriet om.
Een ander motief is verdriet. Veel personages zijn ongelukkig. In het boek komen vele soorten verdriet voor. Lou wordt gepest, Eva is eenzaam en Elsie heeft verdriet omdat  ze haar gezin in de steek moet laten. Ook de ouders van Eva zijn verdrietig door haar dood.
Nog een veel voorkomend motief is eenzaamheid. Eva is eenzaam en maakt hierdoor een eind aan haar leven. Ook Jos en Lou zijn eenzaam op hun eigen manier. Het eenzaamheid wordt door beide alle personages gedeeld en ze hebben dan ook behoefte om met iemand te praten.
Nog andere, minder voorkomende, motieven zijn: vriendschap, ontrouw, schuld, familie en hoop.

Tijd en ruimte
Het boek is vrij vaag over de tijd en ruimte. Het speelt zich af in Vlaanderen, maar specifieker dan dat is het niet. Het speelt dan ook geen belangrijke rol. De ruimte wordt alleen wat uitgebreider beschreven, als personages alleen zijn. Bijvoorbeeld als Eva alleen thuis is. De plaatsen maken niet uit voor het verhaal, maar hebben wel een invloed op de personen. Als Eva bijvoorbeeld alleen thuis is, voelt ze zich afgrijselijk en kan ze geen afleiding vinden. Pas als ze uit het huis is bij andere kan ze zich gelukkig voelen. Ook heeft de school van Lou een negatieve invloed op haar, aangezien ze daar gepest wordt.

De vertelde tijd is ongeveer een jaar. Eva is 36 als het verhaal begint en 37 wanneer ze een eind aan haar leven maakt. Het boek wordt niet in chronologische volgorde verteld, maar wel bijna. Er worden veel flashbacks gebruikt. Hierdoor moet je als lezer het verhaal goed bijhouden om te snappen wanneer iets afspeelt. Er zijn vijf verhaallijnen waarbij ieder personage zijn verhaal verteld in dezelfde tijd.

Vertelinstantie
Het boek heeft een ik-perspectief. Er zijn vijf verhaallijnen. Elk persoon verteld het verhaal, maar dan uit een andere invalshoek. Je krijgt te weten hoe ze over de gebeurtenissen uit het boek denken, hoe ze zich voelen en hoe ze het beleven. Hierdoor krijg je veel over de personen te weten.

“Gisterenmiddag heb ik Eva gebeld. Ik kreeg haar antwoordapparaat. ‘Eva, ikke. Bel mij eens terug. Ik moet iets vertellen.’ Ik heb zelden uitgelatener geklonken. Ze heeft nog altijd niks van zich laten horen, wat ik een beetje raar vind.” (blz.119, Lou)

“Praten is beter. Ik stel de vragen. Sommige patronen zijn voor altijd. Hij antwoordt. Voluit. Het gaat goed: professionele successen, huis gekocht op toplocatie, nog altijd geweldig bevriend met zijn beste vriend. Ik ken deze man zo goed. Hij plukt wat onbestemd aan zijn baard, trekt twee keer zijn trui recht. Hij peilt mijn blik, dat is iets anders dan kijken. Ik voel aan alles: er zitten gaten in zijn verhaal. Misschien wil ik dat alleen maar denken. En dan zegt hij opeens: ‘En als we nu eens wild samen een trein nemen, naar Lokeren, bijvoorbeeld.’ Ik ben in het algemeen nogal voor slechte ideeën. Ik heb breed gelachen. Ik heb het niet gedaan.” (blz. 13, Eva)

Personages

Eva: Eva is een zesendertig jarige vrouw. Ze is ietsjes zwaarder en probeert dan ook te lijnen. Ze werkt als hulpverlener in een gevangenis. Ze heeft nog niet de ware gevonden en probeert dan ook via verschillende manieren aan een man te komen. Ze stond altijd klaar voor iedereen. Naarmate het boek vordert wordt ze steeds ongelukkiger en eenzamer. Uiteindelijk zat ze zo erg met zichzelf in de knoop dat ze zelfmoord pleegt.  

Elsie: Elsie is een mooie vrouw met donker haar. Elsie is de zus van Eva. Ze werkt in het theater en houdt van kunst. Ze is getrouwd met Walter en heeft ook twee kinderen; Lou en Jack. Ze is ongelukkig met haar man en wilt zichzelf dan ook lostrekken uit de dagelijkse sleur. Ze leert Casper kennen en heeft een affaire met hem. In de brief van Eva staat dat ze moet kiezen voor wat haar blij maakt en dat doet ze dan ook. Ze kiest uiteindelijk voor Casper en haar eigen geluk.

Lou: Lou is de dochter van Elsie. Ze is een twaalfjarig meisje die gepest wordt op school. Ze is slim maar ook onzeker. Lou probeert haar weg te vinden op de middelbare school, maar na een blunder is het lastig om zich te mengen met haar klasgenoten. Lou heeft een hele goede band met Eva en vertelt haar dan ook alles. Haar doel in het boek is om erbij te horen en een vriendin te krijgen. In het begin lukte dit dan ook niet, maar naarmate ze naar een andere school ging, kreeg ze al snel een vriendin.

Casper: Casper is een schilder. Hij heeft een vrouw waarmee hij niet gelukkig, maar ook niet ongelukkig is. Hij wordt al snel verliefd op Elsie en kan niet genoeg van haar krijgen. Je komt niet heel veel te weten van zijn karakter, ondanks dat hij toch een verteller is. Hij voelt zich een beetje verdwaald maar op het einde van het boek verlaat hij zijn vrouw en gaat voor Elsie.

Jos: Jos is de vader van Elsie en Eva. Hij is gepensioneerd en een enorme alcoholist. Hij draagt een geheim mee over zijn neefje. Hij wordt alsmaar bekritiseerd door zijn vrouw Jeanne en heeft enorme schuldgevoelens. Na de dood van zijn dochter heeft hij een enorm veel verdriet. Het doel van Jos is om vrede met zichzelf te hebben. Hij biecht uiteindelijk zijn geheim op en krijgt vrede met zichzelf.

Eindoordeel

Vele hemels boven de zevende is een prachtboek. Je werd gelijk het verhaal ingetrokken. Op een gegeven moment kon je het een beetje voorspellen, maar het einde van het boek verraste me. Je leeft heel erg mee met de personages, dat is wat ik ook zo mooi eraan vind. Ook vond ik het wel grappig om een boek van Vlaamse auteur te lezen. Het taalgebruik is dan ook heel anders en vond ik wel verfrissend.
Ik zou het boek dan ook zeker aanraden aan leeftijdgenoten. Het is een komisch maar toch emotioneel boek waar je vlot doorheen kan lezen.

Keuzeopdracht

Schrijf een online krantenbericht