Noodlot

Primaire gegevens

Louis Couperus, Noodlot. Elsevier. Amsterdam 1890 (1^e druk 1890)

Samenvatting

Frank Westhove is een Nederlandse ingenieur, woonachtig in Londen. Bij toeval ontmoet hij zijn vroegere kameraad Bertie, die in de Verenigde Staten gewoond heeft. Bertie leeft daar bijzonder armoedig en vraagt zijn vriend om onderdak en geld. Frank gaat akkoord en al snel is Bertie helemaal gewend aan het rijke en luxe leven van Frank. Bertie liegt tegen de vrienden van Frank over zijn verleden en hij leeft van Franks geld. Na een paar maanden gaat het luxe leventje toch vervelen en besluiten de vrienden een paar dagen naar Noorwegen te gaan.

In Noorwegen maken ze kennis met Sir Archibald en zijn dochter Eve. Ze maken met z’n vieren een wandeling terwijl het slecht weer is. Frank en Eve worden verliefd op elkaar. Bertie is bang dat hij zijn vriend zal verliezen en weer veroordeeld is tot het lijden van een armoedig bestaan. Bertie en Eve zien elkaar als broer en zus. Ze praten veel en Bertie probeert twijfel over Frank bij haar op te wekken. Eve vindt Frank vaak stil als ze samen zijn en ze denkt dat er iets is. Dit gevoel wordt versterkt door de insinuaties van Bertie.

Op een dag ziet Eve Frank met een ander meisje lopen. Ze begint sterk te twijfelen aan zijn liefde voor haar. Ze confronteert hem hiermee, maar Frank ontkent. Hij misprijst haar wantrouwen en slaat haar zelfs. Ze verlaten elkaar en Bertie ziet zijn kans schoon om Frank weer voor zichzelf te winnen.

Na een maand krijgen de twee geliefden berouw en Frank besluit Eve een brief te schrijven. Deze brief, en iedere volgende, wordt onderschept door de bediende van Sir Archibald. Bertie heeft hem geïnstrueerd deze brieven nooit af te geven aan Eve of haar vader. Bertie weet dat het slecht is wat hij doet, maar volgens hem moet het (noodlot) allemaal zo gaan. Hij praat zijn gedrag zo goed.

Frank, die steeds maar geen reactie krijgt op zijn brieven, besluit met Bertie te gaan reizen. Ze trekken twee jaar lang de wereld rond. Bij toeval komen ze in Scheveningen Eve weer tegen. Bertie ziet haar als eerste en voelt het onvermijdbare aankomen. De liefde tussen Frank en Eve bloeit direct weer op. Al snel blijkt dat iemand de brieven van Frank achtergehouden heeft. De conclusie is snel getrokken: dat kan alleen maar Bertie zijn! Hij was de enige die van de brieven afwist. Eve en Frank komen ook achter de insinuaties. Frank confronteert zijn vriend met deze ontdekking en Bertie geeft toe. Frank is woedend en kan zich niet beheersen. Hij slaat zijn vriend dood. Als hij beseft wat hij heeft gedaan, geeft hij zich aan bij de politie. Frank wordt veroordeeld tot twee jaar gevangenisstraf.

Als hij zijn straf heeft uitgezeten, krijgt hij een eenvoudige baan aangeboden. Eve wil nog steeds trouwen met Frank, maar haar vader is daar niet gelukkig mee. Hij vindt niet dat zijn dochter een moordenaar verdient en Frank deelt zijn mening. Eve is het hier niet mee eens. Het gaat niet goed met haar gezondheid. Ze heeft veel last van hallucinaties. Frank heeft een flesje vergif bij zich om zelfmoord te plegen. Eve wil samen met hem sterven, omdat zij in dit leven nooit samen meer gelukkig kunnen zijn. Zij ziet het als het grootste geluk om samen te sterven en het geluk te vinden in het paradijs. Eve drinkt als eerste de helft op en reikt vervolgens Frank de fles aan. Ze sterven samen. Sir Archibald zal hen vinden.

https://www.scholieren.com/verslag/boekverslag-nederlands-noodlot-door-louis-couperus-48249

Verhaalanalyse

Titelverklaring

De titel van het boek is Noodlot. Het woord komt meerdere keren voor in het boek. Het slaat op de liefde tussen Eve en Frank en hoe het noodlot hun trof. Het noodlot heeft ze samengebracht en het noodlot zal ze ook samen laten sterven.
Motto

Het boek heeft geen motto.
Thema

Het spreekt dan ook voor zich dat het thema van het boek het noodlot is. Het noodlot speelt een grote rol in het leven van de personages. Door dit lot zijn Eve en Frank samengekomen en hetzelfde lot drijft ze weer uit elkaar. Ook treft het noodlot Bertie, wanneer hij zijn gedrag hiermee goedpraat. Alle gebeurtenissen in het boek draaien dan ook om het noodlot.

Motieven

Het boek heeft verschillende motieven. Een groot motief wat in het boek voorkomt is zelfmoord. Zo denken Frank en Bertie beide na over zelfmoord, maar durven beide niet. Nadat Frank Bertie heeft vermoord plegen Frank en Eve samen zelfmoord, aangezien ze niet willen leven zonder elkaar.
Een ander belangrijk motief is de jaloezie en het egoïsme. Bertie is enorm jaloers op de relatie tussen Eve en Frank en is bang dat hij Frank zou verliezen en zo terug zou moeten gaan naar zijn armoedig leven. Hierbij is egoïsme gepaard. Bertie denkt alleen maar aan zichzelf en denkt niet na hoe Frank zich voelt. Hij manipuleert alles en iedereen op zich heen.
Andere motieven zijn drift, verveling en liefde.

Tijd en ruimte

Het verhaal speelt zich af aan het eind van de negentiende eeuw. Het verhaal duurt ongeveer vijf à zes jaar. Het verhaal speelt zich chronologisch af en het boek bestaat uit vijf delen.

De gebeurtenissen in het verhaal spelen zich op meerdere plekken af. Zo begint het verhaal in Londen, waar Frank woont. Vervolgens speelt het verhaal zich af in Noorwegen, Amerika, Australië en Scheveningen. De plekken zelf maken niet veel uit voor het verhaal, maar het principe van rondreizen en het wonen in een ander land wel.
Vertelinstantie

Het verhaal wordt verteld door een alwetende verteller. Er is dus en auctoriale vertelinstantie. Je komt hierdoor de gedachtes van verschillende personages te weten. Dit zorgt ervoor dat je via de ogen van alle personage kan kijken en dus meerdere kanten van het verhaal te weten krijgt.

'December in Londen, een koude mist. Een wit waas om White-Rose, in de achterkamer een groot vuur. Maar Bertie was in geene stemming om van dat bien-être, waaraan hij reeds gewend was, te genieten: hij beschouwde het daarenboven als iets geheel en al natuurlijks, dat hem, van rechtswege, toekwam, omdat hij een fijn gestel had, klein en tenger was, en zich niet geboren voelde om ellende te lijden.' (blz. 26).

"O, wat was de wereld klein! Waren zij daarom die wereld omgezwalkt, rusteloos, rusteloos door, om bij de eerste perpoozing dàt te ontmoeten, waar hij het meest voor vreesde! Toeval of Noodlot? Neen, Noodlot..." (blz. 76)

Personages

Frank Westhove: Frank is een van de hoofdpersonen van het verhaal. Hij is een Nederlandse man die woont in Londen. Hij geloofd in de oprechtheid en goedheid van mensen. Hij is netjes en een echte heer. Hij wordt verliefd op Eve en handelt uit zijn gevoel.

Eve Rhodes: Eve is de dochter van sir Archibald. Ze wordt verliefd op Frank maar heeft nog veel wantrouwen. Ze heeft een liberale opvoeding gehad en heeft een rijke fantasie.

Robert van Maeren (Bertie): Bertie is een oude kennis van Frank en leeft een armoedig leven. Hij krijgt veel geld van Frank waardoor hij hem voor zichzelf wilt houden. Dit laat hij ook zien door het weerhouden van de liefde van Eve.

Sir Archibald: Archibald is de vader van Eve. Hij is een alleenstaande man en heeft een complexe relatie met zijn dochter, aangezien ze het niet eens zijn met dingen. Ze hebben veel samen gereisd en is liberaal in zijn opvoeding. Hij vind Eve en Frank nadat ze zelfmoord hebben gepleegd.

Eindoordeel

Ik vond dit een mooi boek om te lezen. Ik had wel wat moeite met het gebruik van oud Nederlandse woorden en de lange zinnen met vele komma’s, maar ik genoot erg van het verhaal. Ik hou van romantische boeken en ik wou dan ook graag weten hoe de liefde tussen Frank en Eve af ging lopen. Ik vond het lastig om in het verhaal te komen, maar toen ik er eenmaal inzat heb ik hem in een keer uitgelezen. Ik zou hem dan ook zeker aanraden als je houdt van een dramatisch liefdesverhaal!

Keuzeopdracht

Schrijf een dagboekfragment vanuit de hoofdpersoon

Dagboekfragment Bertie

 10-05-2002

Lief dagboek,

Ik weet niet meer wat ik moet doen. Ik zie de liefde van Eve en Frank opbloeien. Ze trekken steeds meer naar elkaar toe en ik zie het met mijn eigen ogen ontstaan. Ik ben bang. Ik wil niet dat Frank weggaat voor Eve. Ik zou dan weer terug naar mijn armoedig leven moeten, terug naar het leven in Amerika. Zolang Frank alleen maar aandacht heeft voor Eve ben ik in gevaar. Straks ziet hij me niet meer staan en kan ik niet meer onder zijn hoede leven! Ik zag Frank de brieven schrijven naar Eve. Ik heb sir Archibald dit verteld en gezegd dat deze brief haar nooit mag bereiken. Ik hoop dat Frank hierom denkt dat ze hem niet gaat vergeven en hij haar vergeet. Maar ik ben bang. Bang om te denken wat Frank zou doen als hij hier achter komt.

Ik zie hoe Frank zich voelt, maar ik voel geen spijt. Ik moet doen wat het beste is voor mij! Als ik dit niet doe wie weet wat er met me gaan gebeuren, wie weet waar ik eindig zonder Frank. Het is beter zo. Ondanks dat ik Eve zo geweldig vindt is het beter zo..

Liefs

Bertie